نام عمومی: وایتکس (آب ژاول) Vaytks Bleach
نام تجاری: Vaytks Bleach (Javel Water)
نام علمی: هیپو کلریت سدیم(Sodium Hypochlorite)
سایر اسامی: آنتی فرمین، اکسید کلرید سدیم، اکسی کلرید سدیم
رایجترین ماده ای که از آن، به عنوان سفید کننده استفاده میشود، آب ژاول است. آب ژاول که در فارسی به آن مایع سفید کننده و وایتکس نیز گفته میشود، محلولی است که برای گندزدایی و بو زدایی به کار میرود. مایع سفید کننده در تولید صابون مایع فوراور و مایعات سفید کننده و همچنین در صنایع بهداشتی، صنایع کاغذ و مقوا و نساجی کاربرد دارد. مایع سفید کننده یک ماده معدنی است و خاصیت بازی دارد
تاریخچه مایع سفید کننده
مایع سفید کننده محلولی است از ۱۰ تا ۱۶ درصد هیپوکلریت سدیم (NaOCl) در آب. این محلول را برتوله، کشف کرد و چون نخست در محله پاریس تولید میشد، به آب ژاول معروف شد.
فرایند های تولید آب ژاول:
آب ژاول را از دمیدن گاز کلر در محلول سدیم هیدروکسید تهیه میکنند. از جمله آزمایشهایی که روی مایع سفید کننده انجام میشود تعیین مقدار کلر آزاد و تعیین مقدار NaOHاست.
تولید مایع سفید کننده در ایران
از آنجا که در ایران آب ژاول با نام تجاری وایتکس عرضه شده بیشتر با این نام شناخته میشود. اگرچه سایر شرکتهای سازنده مایع سفید کننده از عبارت مایع سفید کننده استفاده میکنند
. از جمله شرکت های تولید کننده صابون مایع صحت و عمده مایع سفید کننده در ایران میتوان به پتروشیمی شیراز و پتروشیمی بندر امام و پتروشیمی اروند اشاره کرد.
کاربرد های مایع سفید کننده
مایع سفید کننده در واقع یک عامل اکسید کننده میباشد.
مایع سفید کننده خاصیت ضدعفونی کننده نیز دارد.
مایع سفید کننده تمام میکروبها اعم از قارچ، ویروس و باکتری را نابود میکند.
از مایع سفید کننده بعنوان ماده دفع بو در لبنیاتها، مخازن آب، دفع فاضلابها استفاده می شود.
از مایع سفید کننده برای اهداف خانگی از قبیل ضد عفونی کردن لگنها و وان حمام، لباسها، آشپزخانه و … استفتده می شود.
در ضد عفونی کردن آزمایشگاههایی که در معرض ویروس هپاتیت هستند (مثل همودیالیز) و اماکن تهیه و توزیع مواد غذایی استفاده میشود.